Tarihte 10 Mayıs

Dünya:

• 1497: İtalyan denizci ve kaşif Amerigo Vespucci, Yeni Dünya'ya ilk yolculuğu için İspanya'nın Cadiz kentinden ayrıldı. Bu yolculuk, Vespucci'nin Amerika kıtasının farklı bir kıta olduğunu keşfetmesine ve "Yeni Dünya" teriminin kullanılmasına yol açtı.
• 1556: Marmara Denizi'nde büyük bir deprem meydana geldi. Deprem, İstanbul, Bursa ve Edirne gibi büyük şehirlerde büyük hasara neden oldu ve binlerce can kaybına yol açtı. Tarihçiler, bu depremin Türkiye tarihinin en yıkıcı depremlerinden biri olduğunu tahmin ediyor.
• 1872: Amerikalı sufrajist Victoria Woodhull, ABD Başkanlığı'na aday olan ilk kadın oldu. Woodhull'un adaylığı, kadınların siyasi hakları için mücadelede önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir.
• 1908: Anneler Günü, ABD'de ilk kez kutlandı. Bu kutlamanın öncüsü, Anna Jarvis adında bir öğretmendir. Jarvis, annesinin ölümünün ardından, her yıl Mayıs ayının ikinci Pazar günü anneleri onurlandırmak için bir kutlama günü yapılmasını önerdi.
• 1919: I. Dünya Savaşı'ndan sonra Paris'te toplanan İtilaf Devletleri temsilcileri, Yunanların İzmir'i işgal etmesine karar verdi. Bu karar, Türk Kurtuluş Savaşı'nın başlamasına yol açan önemli olaylardan biridir.
• 1940: Alman ordusu, Belçika'yı işgal ederek II. Dünya Savaşı'nda önemli bir zafer kazandı. Bu işgal, Fransa'nın da işgal edilmesinin önünü açtı ve Avrupa'da savaşın yayılmasına neden oldu.
• 1981: Sosyalist Parti adayı François Mitterrand, üçüncü kez katıldığı seçimlerde Fransa cumhurbaşkanı oldu. Mitterrand'ın zaferi, Avrupa'da sol görüşlü siyasetçilerin yükselişine işaret etti.
• 1994: Nelson Mandela, Güney Afrika'nın ilk siyahi devlet başkanı seçildi. Mandela'nın seçimi, ırkçılığa karşı mücadelenin ve apartheid rejiminin sona ermesinin önemli bir sembolü olarak kabul edilir.
• 2002: İsviçre, Birleşmiş Milletler'e üye oldu. İsviçre, uzun süredir tarafsızlık politikası nedeniyle uluslararası kuruluşlara üye olmamıştı. Fakat bu tarihte İsviçre, küresel barış ve güvenliğe katkıda bulunmak için Birleşmiş Milletler'e üye olmaya karar verdi.

Türkiye:

• 1534: Kanuni Sultan Süleyman, Bağdat'ı fethetti. Bu fetih, Osmanlı İmparatorluğu'nun Orta Doğu'daki hakimiyetini pekiştirdi ve imparatorluğun en önemli başarılarından biri olarak kabul edilir.
• 1876: Osmanlı Devleti'nde basına sansür uygulaması başlatıldı. Bu sansür uygulaması, basın özgürlüğünü kısıtladı ve muhalif seslerin yükselmesine engel oldu.
• 1923: Lozan Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma, Türk Kurtuluş Savaşı'ndan sonra Türkiye Cumhuriyeti'nin sınırlarını ve statüsünü belirledi.
• 1940: II. Dünya Savaşı'nda Türkiye, tarafsızlığını ilan etti. Türkiye, savaşa katılmamaya karar vererek hem kendi topraklarını korumayı hem de savaşa daha fazla dahil olmaktan kaçınmayı amaçladı.
• 1950: Demokrat Parti, Türkiye'de yapılan ilk serbest seçimlerde zafer kazandı. Bu zafer, çok partili demokrasiye geçişin ve Türkiye'de siyasi özgürlüklerin artmasının önemli bir adımı oldu.
• 1974: Kıbrıs Barış Harekâtı başladı. Türkiye, Kıbrıs'taki Rumların Türk azınlığa yönelik saldırılarına karşı bir askeri operasyon başlattı.
• 2004: Türkiye, Avrupa Birliği'ne resmen aday oldu. Bu adım, Türkiye'nin Avrupa ile entegrasyon sürecine girmesini ve Avrupa standartlarını benimseme çabasını gösterdi.

Bilim ve Teknoloji:

• 1869: İlk transatlantik telgraf hattı tamamlandı. Bu hat, Avrupa ve Amerika kıtaları arasında anında haberleşmeyi mümkün kıldı ve küresel iletişimde önemli bir devrim yarattı.
• 1948: Dünyanın ilk bilgisayarı olan ENIAC, ABD'de çalıştırıldı. ENIAC, elektronik olarak kontrol edilen ve programlanabilen ilk bilgisayar olma özelliğini taşıyordu.
• 1962: İlk uydu olan Sputnik 1, Sovyetler Birliği tarafından uzaya fırlatıldı. Bu olay, uzay çağının başlangıcını ve uzay araştırmalarında yeni bir dönemi temsil etti.
• 1997: IBM'in Deep Blue adlı bilgisayar programı, dünya satranç şampiyonu Garry Kasparov'u yendi. Bu zafer, yapay zekanın gelişmesinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir.
• 2012: CERN'de Higgs bozonu keşfedildi. Higgs bozonu, parçacık fiziğinin temel bileşenlerinden biridir ve evrenin nasıl işlediğine dair önemli bilgiler sağlar.

Sanat ve Kültür:

• 1787: Wolfgang Amadeus Mozart'ın Don Giovanni operası ilk kez Prag'da sahnelendi. Don Giovanni, Mozart'ın en önemli operalarından biridir ve günümüzde de opera repertuarının vazgeçilmez eserlerinden biridir.
• 1859: Charles Darwin'in Türlerin Kökeni Üzerine adlı kitabı yayınlandı. Bu kitap, evrim teorisini savunarak biyoloji ve insanlık tarihi üzerinde derin bir etki yarattı.
• 1908: Pablo Picasso'nun Les Demoiselles d'Avignon adlı eseri ilk kez Paris'te sergilendi. Bu eser, kübizm akımının ilk önemli eserlerinden biri olarak kabul edilir ve modern sanatın gelişiminde önemli bir rol oynadı.
• 1942: Orson Welles'in Yurttaş Kane filmi gösterime girdi. Bu film, Amerikan sinemasının klasiklerinden biri olarak kabul edilir ve yenilikçi film teknikleri ve karmaşık anlatımıyla tanınır.
• 1969: The Beatles, son konserlerini Londra'daki çatı katında verdi. The Beatles, 20. yüzyılın en popüler müzik gruplarından biridir ve dünya müziği üzerinde kalıcı bir etki yarattı.

Spor:

• 1960: Almanya futbol takımı, Şili'de düzenlenen FIFA Dünya Kupası'nı kazandı. Bu zafer, Almanya'nın ilk Dünya Kupası şampiyonluğu oldu.
• 1984: Carl Lewis, Los Angeles Olimpiyat Oyunları'nda 100 metre, 200 metre ve 4x100 metre bayrak yarışlarında altın madalya kazandı. Lewis, bu başarıyla "Uçan Hollandalı" lakabını alarak atletizm tarihinin en önemli sporcularından biri oldu.
• 1998: Michael Jordan, Chicago Bulls ile altıncı NBA şampiyonluğunu kazandı. Jordan, bu başarıyla basketbol tarihinin en iyi oyuncularından biri olduğunu kanıtladı.
• 2006: İtalya futbol takımı, Almanya'da düzenlenen FIFA Dünya Kupası'nı kazandı. Bu zafer, İtalya'nın dördüncü Dünya Kupası şampiyonluğu oldu.
• 2012: Usain Bolt, Londra Olimpiyat Oyunları'nda 100 metre ve 200 metre koşularında dünya rekorları kırarak altın madalya kazandı. Bolt, bu başarıyla "Dünyanın En Hızlı Adamı" unvanını perçinledi.
• 1775 - ABD Bağımsızlık Savaşı: Amerikan Devrimi'nin başlamasının ardından, 10 Mayıs 1775'te Amerikalılar ve İngiliz askerleri, Fort Ticonderoga Muharebesi'nde çatıştılar. Amerikalılar, bu çatışmayı kazanarak önemli bir zafer elde ettiler.
• 1869 - Transatlantik İletişim: Amerika Birleşik Devletleri ile Avrupa arasında ilk transatlantik telefon görüşmesi gerçekleşti. Bu görüşme, ABD Başkanı Andrew Johnson ile İngiltere Kraliçesi Victoria arasında yapıldı.
• 1940 - II. Dünya Savaşı: Almanya, II. Dünya Savaşı sırasında Fransa'yı işgal etti. Bu olay, II. Dünya Savaşı'nın seyrini değiştiren önemli bir dönemeç oldu.
• 1994 - Güney Afrika'da İlk Demokratik Seçimler: Güney Afrika'da, ırk ayrımcılığına son veren ve ilk kez tüm ırkların oy kullanma hakkına sahip olduğu demokratik seçimler yapıldı. Nelson Mandela, bu seçimlerde Güney Afrika'nın ilk siyah başkanı seçildi.
• 2010 - Euro Bölgesi Krizi: Yunanistan, Euro Bölgesi'ndeki borç krizinin doruk noktasına ulaştı ve Avrupa Birliği'nden ve Uluslararası Para Fonu'ndan (IMF) finansal yardım talep etti. Bu, Euro Bölgesi'ndeki mali istikrarsızlığın genişlemesine yol açtı.

Doğanlar:

• 1838: John Wilkes Booth - Amerikalı aktör ve Abraham Lincoln suikastının faili.
• 1899: Fred Astaire - Amerikalı dansçı, şarkıcı, oyuncu ve müzikal komedi yıldızı.
• 1909: Maybelle Carter - Amerikalı country müzik sanatçısı, The Carter Family grubunun bir üyesi.
• 1922: Nancy Walker - Amerikalı aktris ve komedyen.
• 1960: Bono - İrlandalı şarkıcı, söz yazarı, iş adamı ve insani yardım aktivisti, U2'nun solisti.
• 1965: Linda Evangelista - Kanadalı süpermodel.
• 1975: Torbjörn Nilsson - İsveçli futbolcu.
• 1981: Nicky Whelan - Avustralyalı aktris ve model.
• 1989: Lindsey Shaw - Amerikalı aktris.
• 1995: Missy Franklin - Amerikalı yüzücü, Olimpiyat ve Dünya Şampiyonu.

Ölenler:

• 1503: Lorenzo de' Medici - Floransa'nın hükümdarı ve Medici ailesinin lideri.
• 1994: John Wayne Gacy - Amerikalı seri katil, toplamda 33 genç erkek ve çocuğu öldürmekten suçlu bulundu.
• 2003: June Carter Cash - Amerikalı country müzik sanatçısı, Johnny Cash'in eşi ve The Carter Family üyesi.
• 2008: İbrahim Ferrer - Kübalı müzisyen ve şarkıcı, Grammy ödüllü müzik grubu Buena Vista Social Club'ın bir üyesi.
• 2010: Frank Frazetta - Amerikalı fantastik sanatçı ve çizgi roman sanatçısı.
• 2013: Joyce Brothers - Amerikalı psikolog, televizyon kişiliği ve yazar.